kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

DomusDela

Transformatie kloostercomplex
Mariënhage in Eindhoven

Publieksprijs
BNA gebouw van het jaar 2020 & winnaar Van Abbe Penning 2020

Van Mariënhage naar DomusDela

De geschiedenis van Klooster Mariënhage gaat terug tot de oorsprong van Eindhoven in de 11e eeuw. Met de bouw van kasteel Ten Hage werden aan de Dommel de eerste fundamenten van het latere klooster Mariënhage gelegd. Jan van Schoonvorst, de heer van Eindhoven, schonk het kasteel in 1419 aan vijf vrome burgers, die er een klooster stichtten. Sindsdien heeft het klooster roerige tijden doorgemaakt. Het is verwoest, verbrand, weer herbouwd en het complex heeft zeer uiteenlopende functies vervuld.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

In 2017 verhuisden de laatste augustijnen en werd Mariënhage aangekocht door uitvaart- en verzekeringsbedrijf Dela, met het doel om er een ceremoniehuis ‘DomusDela’ in te vestigen. Met de nieuwe functies, bouwkundige aanpassingen en architectonische toevoegingen bouwen we verder op de rijke historie van het Rijksmonument.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

Conserveren en verbinden

Om kloostercomplex Mariënhage te herbestemmen was het conserveren en verduurzamen van voormalige de Paterskerk, het Augustijns Instituut, het gymnasium en de kapel Augustinianum noodzakelijk. De belangrijkste opgave was echter om het gesloten complex te openen en onderdeel te maken van het stedelijk weefsel. Om de toegankelijkheid van het kloostercomplex te verbeteren was het bovendien van belang om de bestaande bebouwing helder en logisch met elkaar te verbinden.

De centrale knoop

Het nieuwe bouwvolume tussen de kerk, het Augustijns Instituut en het gymnasium verbindt de losstaande historische bouwdelen met elkaar. Deze centrale ‘knoop’ organiseert de interne routing en voorziet het complex tegelijkertijd van drie nieuwe entrees. Via de Kanaalstraat, de Tramstraat en de binnentuin ontsluiten we het nieuwe complex en maken we een stedenbouwkundige verbinding met de omgeving.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

De knoop verbindt de buitenwereld met de binnenwereld van DomusDela en vice versa. Via de nieuwbouw betreedt een bezoeker het bestaande gedeelte. De afleesbaarheid van de toegevoegde ruimte en het eigentijdse karakter van de transformatie benadrukken we hiermee. Dit komt tevens tot uiting in de materialisering. De witkleurige nieuwbouw van glas en aluminium is helder en transparant en contrasteert nadrukkelijk met het baksteen van de bestaande gebouwen.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

Het nieuwe volume is zodanig vormgegeven dat het zicht vanuit de nieuwbouw op het historische gedeelte steeds wordt ingekaderd door vensters. Zo ontstaat een enscenering van het oude door het nieuwe.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

Je kijkt door de kaders van het heden naar het verleden, waardoor je de historie van het gebouw steeds opnieuw ontdekt.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

Restauratie en herbestemming

Bij de restauratie van de Paterskerk (architect Hegener, 1898), Gymnasium Augustinianum (architect Hegener, 1913 & 1918), de uitbreiding van het gymnasium (architect Bellot, 1924) en de kapel Augustinianum (architect Bellot, 1925) is behoud en de versterking van de bestaande kwaliteiten een belangrijk focus geweest.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

De kerk en de kapel zijn ontdaan van zoveel mogelijk religieuze duiding en nu geschikt voor veel meer soorten bijeenkomsten, voorstellingen en feesten. De leslokalen en overige ruimtes van het voormalige gymnasium waren zeer geschikt om te transformeren tot hotelkamers en een brasserie.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

Een nieuwe hotspot

De nieuwe functionaliteit en transparantie voegen een nieuwe openbare ruimte en een eigentijdse ontmoetingsplek toe aan de stad voor alle inwoners van Eindhoven. Een publiek podium dat ruimte biedt aan een uiteenlopend programma voor rouw- en trouwplechtigheden, concerten, congressen, lezingen, culturele activiteiten en feesten.

kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel
kerk transformatie herbestemming Eindhoven Dela Delamundo domusdela augustijnenkerk klooster dommel

DomusDela is een nieuw brandpunt van architectonische, stedenbouwkundige, culturele en sociale verbinding op het kruispunt van heden en verleden. Met deze geheel nieuwe dynamiek is Eindhoven een belangrijke stedelijke hotspot rijker.

credits

project

DomusDELA

locatie

Eindhoven

opdrachtgever

ontwerp

januari 2014

oplevering

november 2019

BVO

9.200 m2

co-architect

interieurarchitect

landschapsarchitect

concept ontwikkeling

projectmanagement

fotografie