Ventoseflat
Eindhoven
sigarenfabriek
De Ventoseflat is een uniek monument in Eindhoven met een bijzondere geschiedenis. Begonnen als sigarenfabriek is het geheel in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw verbouwd tot woongebouw door de beroemde Amsterdamse School-architect J.M. van der Mey. Dit resulteerde in een gebouw met voor die tijd on-Eindhovense eigenschappen zoals bijvoorbeeld Maisonnettewoningen en een ongekende omvang.
Al vanaf 1996 heeft de Ventoseflat de aandacht van architecten|en|en toen zij een historisch onderzoek hebben opgesteld met als belangrijk gevolg dat de Ventoseflat eindelijk erkenning kreeg als gemeentelijk monument. Doorslaggevend hierin was het feit dat dit het enige ontwerp van Van der Mey beneden de rivieren was en het enige gebouw in Nederland van zijn hand met nog een intacte boilertoren.
In 2009 is uiteindelijk gestart met het maken van een uitgebreid restauratieplan. Het restaureren van - met name de buitengevel - was een complexe opgave. Door de jaren heen is het gebouw verschillende malen gerenoveerd, waarbij de originele ramen met roedeverdeling - en bijvoorbeeld al het smeedwerk - verdwenen zijn.
Daarnaast is vrijwel het gehele metselwerk geschilderd. Deze ingrepen, in combinatie met jarenlang achterstallig onderhoud, resulteerden in een “renovatie-look” waardoor vrijwel niemand zag dat hier sprake was van een bijzonder monument.
lavendel
Kern van de restauratie-aanpak was het terugbrengen van oorspronkelijke elementen, kleuren en afwerkingen, vastgelegd na een speurtocht in oude tekeningen, foto’s en verfproeven op locatie. Verrassend daarbij was met name de ontdekking van het oorspronkelijke kleurgebruik - lavendel - dat op oude onderdelen in werkelijkheid is teruggevonden.
Naast het terugbrengen van oorspronkelijke elementen heeft ook een zorgvuldige update plaatsgevonden naar het hedendaagse woningniveau. Met het oog op energieverbruik en comfort is bijvoorbeeld de binnenzijde van het gebouw geïsoleerd en van een gebalanceerd ventilatiesysteem met warmteterugwinning voorzien. Aan de achterzijde zijn op de woonverdieping van de maisonnettewoningen de balkons verbreed, waardoor bruikbare buitenruimte ontstaat.
Door deze ingrepen met veel kennis van de geschiedenis op een “Ventose-eigen” manier vorm te geven, voegen zij zich naadloos in het bestaande geheel en ontstaat weer een “Levend Monument”.
credits
project
Ventoseflat
locatie
Eindhoven
opdrachtgever
programma
Commerciële ruimtes, appartementen
ontwerp
2009
oplevering
2013
BVO
restauratie: 5.760 m2
kleur-historisch onderzoek
fotografie